Günümüzde en çok tercih edilen yiyeceklerden biri hiç kuşkusuz dönerdir. Sokakta yürürken ya da bir alışveriş merkezine girdiğinizde, neredeyse her köşe başında bir dönerci dükkânı görebilirsiniz. Hem uygun fiyatlı hem de pratik olması nedeniyle döner, milyonlarca kişinin günlük hayatında önemli bir yere sahiptir. Bu yoğun talep ise pek çok girişimciyi “Acaba ben de dönerci açabilir miyim?” sorusuna yöneltmektedir.
Ancak iş sadece dükkân kiralamak, döner ocağı almak ya da ustaya güvenmekle bitmiyor. Dönerci açmak isteyenlerin en çok kafasını karıştıran noktalardan biri de usta belgesi şartıdır. 2025 yılı itibarıyla yürürlükteki yeni düzenlemeler, işyeri açmak isteyenlerin hangi belgeleri alması gerektiğini daha net bir şekilde ortaya koymuştur. Peki, gerçekten dönerci açmak için usta belgesi almak zorunlu mu? Yoksa farklı yollarla da işyeri açılabiliyor mu? Bu yazıda tüm soruların yanıtını güncel mevzuat üzerinden ayrıntılarıyla inceleyeceğiz.
Dönerci Açmak İçin Gerekli Resmi Belgeler
Bir işyeri açarken, özellikle de gıda sektöründe hizmet verecekseniz, mevzuat biraz daha sıkıdır. Dönerci dükkânı açmak isteyenlerin hazırlaması gereken bazı belgeler şunlardır:
- İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı – Belediyeden alınır.
- Usta Belgesi veya Ustalık Kâğıdı – Mesleki Yeterlilik Kanunu kapsamında değerlendirilir.
- Esnaf ve Sanatkârlar Odası Kaydı – Dönerci işletmeleri genellikle Esnaf ve Sanatkârlar Odası’na kayıt olmak zorundadır.
- Vergi Levhası – Vergi dairesinden alınır.
- SGK Kaydı – Personel çalıştırılacaksa Sosyal Güvenlik Kurumu kaydı yapılmalıdır.
- Gıda Sicil ve Kayıt Belgesi – İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü’nden alınır.
Bu belgeler olmadan dönerci açmak resmi açıdan mümkün değildir. Ancak burada asıl kritik nokta şudur: usta belgesi zorunlu mu?
Usta Belgesi Nedir?
Usta belgesi, Milli Eğitim Bakanlığı veya yetkili kurumlar tarafından verilen, kişinin belirli bir meslek dalında yeterliliğini ispatlayan resmi evraktır. Halk arasında “ustalık belgesi” olarak da bilinir. Dönercilik de “yiyecek içecek hizmetleri” alanına girdiği için burada usta belgesi konusu gündeme gelir.
Bu belge olmadan açılan birçok işyeri, ilerleyen dönemde denetimlerde sorun yaşayabilmektedir. Çünkü gıda işletmelerinde hijyen, üretim tekniği ve mesleki bilgi çok önemlidir.
Usta Belgesi Şart mı?
2025 yılında yürürlükte olan 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanunu ile Mesleki Eğitim Kanunu birlikte değerlendirilerek dönerci açmak isteyenlere şu yükümlülükler getirilmiştir:
- Dönerci açacak olan kişi, eğer meslek dalında ustalık belgesine sahipse, işyeri ruhsatını daha kolay alır.
- Kişinin kendisinde ustalık belgesi yoksa, işyerinde mutlaka usta belgesine sahip bir çalışan bulundurmak zorunludur.
- Yani belge olmadan dükkân açılabilir, ancak içeride mutlaka bu belgeye sahip bir sorumlu kişi çalışıyor olmalıdır.
- Belge olmadığı ve denetimde tespit edildiği durumda, işyerine para cezası kesilebilir, daha kötüsü ruhsat iptali gündeme gelebilir.
Dolayısıyla, dönerci dükkânı işletmek isteyenlerin doğrudan kendi adına ustalık belgesi almak zorunda olmadığını ama işyeri içinde mutlaka bu belgenin bulunması gerektiğini söyleyebiliriz.
Ustalık Belgesi Nasıl Alınır?
Eğer kendi belgenizi almak istiyorsanız, şu adımları takip etmeniz gerekir:
1- Mesleki Eğitim Merkezi’ne Başvuru
İl veya ilçelerde bulunan mesleki eğitim merkezlerine gidilerek başvuru yapılır.
2- Deneyim veya Eğitim Şartı
Belgeyi almak için ya ilgili meslek dalında en az birkaç yıl çalışma şartı ya da kurs programına katılma zorunluluğu vardır.
3- Sınavlar
- Hem teorik hem de pratik sınav yapılır.
- Teorik sınavda hijyen, iş güvenliği, gıda mevzuatı sorulur.
- Pratik sınavda ise döner hazırlama, pişirme ve servis konularında beceri test edilir.
4- Belge Teslimi
Başarıyla tamamlandığında ustalık belgesi verilir. Bu belge Türkiye genelinde geçerlidir.
Dönerci Açmak için Alternatif Belgeler
Her girişimci ustalık belgesi almak istemeyebilir. Bunun yerine şu yollar da kullanılabilir:
- Kalfalık Belgesi olan bir çalışan bulundurmak – Yeterli olmasa da destekleyici bir unsur olabilir.
- Ustalık belgesi olan birini ortak veya sorumlu müdür yapmak – En yaygın yöntemdir.
- Mesleki Yeterlilik Belgesi (MYK Belgesi) almak – Bazı illerde kabul görmektedir.
Bu yöntemler sayesinde, kendi belgesi olmayan bir girişimci yine de yasal olarak işyeri açabilir.
Dönerci Açmanın Maliyeti
Birçok kişi sadece belge konusunu merak etse de aslında dönerci açarken maliyet konusunu da bilmek gerekir. Ortalama maliyet kalemleri şöyledir:
- Dükkân kirası ve depozito – İşlek cadde üzerinde 50-150 bin TL arasında olabilir.
- Ocak, bıçak, kesme tahtası, buzdolabı, kasa sistemi – 100 bin TL’ye kadar çıkabilir.
- Ruhsat ve belge masrafları – 10-30 bin TL arasında değişebilir.
- İlk malzeme alımı – Et, sebze, ekmek, sos gibi malzemeler için ilk aşamada en az 20-30 bin TL harcanmalıdır.
Toplamda, 2025 yılında küçük ölçekli bir dönerci açmak için ortalama 300 bin TL’den başlayan bir yatırım gerekir.
Dönercilikte Gıda Güvenliği ve Hijyen Kuralları
Sadece belge almak değil, işletmeyi sürdürülebilir şekilde ayakta tutmak da önemlidir. İşte öne çıkan hususlar:
- Etlerin saklanması için doğru sıcaklığın kullanılması (0-4 derece arası).
- Döner şişlerinin hijyenik hazırlanması.
- Çalışanların bone, eldiven ve önlük kullanması.
- Dükkân içinde düzenli temizlik ve dezenfeksiyon.
- Tarım ve Orman Bakanlığı denetimlerinde düzenli kayıtların tutulması.
Bu maddelerden herhangi birine uyulmamasının para cezasına sebep olacağını unutmamak gerekir.
