e-Devlet SGK emzirme ödeneği başvurusu, sorgulama işlemleri; doğum yapan sigortalı kadınlar ya da sigortalı eşi doğum yapan erkekler tarafından sıklıkla araştırılmaktadır. Emzirme ödeneği, halk arasında “süt parası” olarak da bilinen ve Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından verilen yardımdır. Ödeme, çocuğun doğumunu takip eden dönemde aile bütçesine katkı sağlamak amacıyla verilir; başvuru işlemleri büyük oranda dijital ortamda gerçekleştirilebilmektedir.
Vatandaşlar, e-Devlet kapısı üzerinden emzirme yardımı başvurusunu ve ödeme durumu sorgulamasını kolayca yapabilir. SGK emzirme ödeneğinin ne olduğunu, kimlerin bu haktan yararlanabileceğini, e-Devlet üzerinden nasıl başvuru yapılacağını ve ödeme durumunun nasıl kontrol edileceğini adım adım anlatacağız.
SGK Emzirme Ödeneği (Süt Parası) Nedir?
SGK emzirme ödeneği, diğer adıyla süt parası, doğum sonrası sigortalı annelere ya da sigortalı babalara ödenen tek seferlik bir sosyal yardımdır. Ödeme, devlet tarafından çocuk sağlığına destek olmak amacıyla verilir ve doğumu takip eden süreçte aileye ekonomik katkı sağlamayı hedefler. Ödeme, yalnızca canlı doğan bebekler için geçerlidir.
Emzirme ödeneği kime verilir?
Aşağıdaki şartları sağlayan kişiler bu ödenekten yararlanabilir:
- Sigortalı kadın doğum yapmışsa.
- Sigortalı erkek eşinin doğumu halinde.
- Doğumun canlı gerçekleşmesi şarttır.
- Doğumun yapıldığı tarihte sağlık sigortası aktif olmalıdır.
- Son 1 yıl içinde en az 120 gün prim ödemesi yapılmış olmalıdır.
Emzirme ödeneği özellikleri:
- Tek seferlik ödeme şeklindedir.
- Her çocuk için ayrı ayrı verilir (ikiz doğumda iki katı ödenir).
- Doğum tarihinden itibaren 5 yıl içinde başvuru yapılabilir.
- Ödeme tutarı her yıl yeniden belirlenir.
Not: Ödenek, annenin ya da babanın çalıştığı kuruma değil doğrudan SGK’ya bağlılık durumuna göre belirlenir. Emekli sandığı (4C) kapsamındaki memurlar ise farklı prosedüre tabidir.
Emzirme Ödeneği Başvurusu Nasıl Yapılır?
Emzirme ödeneği başvurusu, günümüzde büyük ölçüde otomatik hale gelmiş işlemdir. Doğum hastanede gerçekleştiğinde ve nüfus müdürlüğüne zamanında bildirildiğinde sistem bilgileri SGK ile paylaşır ve başvuru yapılmadan ödeme otomatik olarak yapılır. Ancak bazı durumlarda manuel başvuru gerekebilir.
Başvuru yapılması gereken durumlar:
- Doğum hastane dışında gerçekleşmişse,
- Doğum bilgileri sisteme geç iletilmişse,
- Otomatik ödeme yapılmamışsa,
- e-Devlet üzerinden ödeme bilgisi görünmüyorsa.
Emzirme ödeneği başvuru adımları:
- www.turkiye.gov.tr adresine giriş yapın.
- T.C. kimlik numaranız ve şifrenizle sisteme giriş yapın.
- Arama çubuğuna “Emzirme Ödeneği Başvurusu” yazın.
- “Sosyal Güvenlik Kurumu – Emzirme Ödeneği Başvuru” hizmetine tıklayın.
- Çıkan formda istenen bilgileri doldurun ve onaylayın.
- Başvuru tamamlandıktan sonra sistemde kayıt altına alınır.
Alternatif yöntem:
Başvuru e-Devlet üzerinden yapılamıyorsa, en yakın SGK il veya ilçe müdürlüğüne şu belgelerle giderek başvuru yapılabilir:
- Anne veya babanın kimlik fotokopisi
- Doğum raporu veya bebeğin kimlik fotokopisi
- SGK hizmet dökümü (gerekli görülebilir)
Not: Genellikle doğumun gerçekleşmesinden sonraki birkaç hafta içinde ödeme yapılır. Sistemde sorun olması hâlinde başvuru yapmak ödeme sürecini başlatır.
Emzirme Ödeneği Sorgulama Nasıl Yapılır?
Emzirme ödeneği sorgulama işlemi, başvurusu yapılan ya da otomatik olarak tanımlanan süt parasının yatıp yatmadığını öğrenmek isteyen vatandaşlar için oldukça önemlidir. Sorgulama işlemi e-Devlet sistemi üzerinden birkaç basit adımda yapılabilir. Ödeme yapılmışsa sistemde detaylı olarak görünür.
e-Devlet üzerinden sorgulama adımları:
- www.turkiye.gov.tr adresine giriş yapın.
- T.C. kimlik numarası ve şifrenizle e-Devlet sistemine giriş yapın.
- Arama çubuğuna “Doğum Yardımı ve Emzirme Ödeneği Sorgulama” yazın.
- SGK’nın ilgili sayfasını seçin.
- Açılan ekranda geçmiş ödemeler, başvuru durumu ve ödeme tarihi yer alır.
Ödeme yapılmışsa ekranda;
- “Ödeme Yapıldı” veya “Bankaya Bildirildi” ifadesi yer alır.
- Ödeme yapılan banka bilgisi ve tarih görünür.
- Barkodlu belge oluşturularak çıktısı alınabilir.
Alternatif sorgulama yöntemleri:
Alo 170 Çalışma ve Sosyal Güvenlik İletişim Merkezi aranarak bilgi alınabilir.
SGK il/ilçe müdürlüklerinden şahsen başvuru yapılabilir.
E-Devlet sistemine giriş yapılamıyorsa mobil imza, e-imza veya internet bankacılığı ile giriş sağlanabilir.
Not: Ödeme genellikle PTT üzerinden yapılır. Ancak kişinin tanımlı banka hesabı varsa oraya da aktarılabilir. e-Devlet ekranında hangi yolla ödeme yapıldığı açıkça belirtilir.
Emzirme Ödeneği İçin Gerekli Şartlar Nelerdir?
Emzirme ödeneği için gerekli şartlar, SGK’nın yürürlükteki mevzuatına göre belirlenmiştir. Ödenekten faydalanabilmek için bazı temel koşulların yerine getirilmiş olması gerekir. Şartları sağlayan kişilere ödeme yapılır, aksi durumda başvuru reddedilir ya da sistem otomatik olarak işlem yapmaz.
Emzirme ödeneği alma şartları:
- Doğumun canlı gerçekleşmiş olması gerekir.
- Anne ya da baba sigortalı olmalıdır.
- Doğumun yapıldığı tarihten önceki 1 yıl içinde, en az 120 gün kısa vadeli prim ödenmiş olmalıdır.
- Doğumdan önce sigortalılık hâlinin devam ediyor olması gerekir.
- Bağ-Kur’lular (4B) için prim borcu olmamalıdır.
Kimler yararlanabilir?
- 4A (SSK) kapsamında çalışan kadınlar
- 4A’lı erkek çalışanlar (eşleri doğum yapmışsa)
- 4B (Bağ-Kur) kapsamında çalışan kadınlar ve erkekler
- Doğumun olduğu tarihte aktif sigortalılığı olan kişiler
Emzirme ödeneği alamayanlar:
- Çalışmayan ve sigortası bulunmayan kişiler
- Sigortalılığı doğumdan önce sona ermiş olanlar
- Prim günü eksik olanlar
- Prim borcu bulunan Bağ-Kur’lular
Önemli not: Doğum sonrası 5 yıl içinde başvuru yapılmazsa emzirme ödeneği hakkı zaman aşımına uğrar. Bu nedenle ödeme yapılmadığını fark eden kişilerin gecikmeden SGK’ya başvurması gerekir.