Malulen emekli aylığı, uzun süreli sağlık sorunları ve çalışma gücünün en az %60’ını kaybetme durumu sonucunda hak kazanılan bir emeklilik geliridir. Bu aylık, kişinin temel geçim kaynağını oluştururken, sonrasında işe dönme veya yeni bir işte çalışma fikri kafa karıştırabilir. Tekrar sigortalı çalışmaya başlamak, hem ek gelir hem de sosyal hayata geri dönüş fırsatı sunar.
Tekrar iş piyasasına dahil olan malulen emeklilerin en çok merak ettiği konu, aldıkları maaşın kesilip kesilmeyeceğidir. Mevzuat ve SGK uygulamaları, belirli şart ve sınırlamalar çerçevesinde hem emeklilik aylığını hem de yeni aylık veya ücret gelirini koruyabilir. Aşağıdaki bölümlerde, malulen emekli olarak çalışmanın hak, sorumluluk ve olası sonuçlarını adım adım inceleyeceğiz.
Malulen Emekli Olma Koşulları Nelerdir?
Malulen emeklilik hakkı, çalışma gücünün en az %60 oranında kaybedildiğini gösteren sağlık raporu ve asgari prim gün sayısı şartını bir arada taşıyan sigortalılara tanınır. Buna göre:
Sağlık Kurulu Raporu:
Devlet hastaneleri veya yetkili sağlık kuruluşlarından alınan raporla çalışma gücündeki kayıp belgelenir.
Rapor süresi en az bir yıl geçerli olmalıdır.
Prim Gün Sayısı:
4A (SSK) sigortalıları için en az 1800 prim günü gerekir.
4B (Bağ-Kur) sigortalıları için en az 1800 prim günü veya 900 prim günü + 450 gün hizmet akdine eşdeğer prim şartı uygulanır.
Sigortalılık Süresi:
Hastalık veya kaza tarihinden önce sigortalılık kaydının en az beş yıl geriye dönük olması beklenir.
Bekleme Süresi:
Rapor tarihinden itibaren üç ay içinde malulen emeklilik başvurusu yapılmalıdır.
Bu şartlar sağlandığında, kişi SGK’ya malulen emeklilik talebinde bulunabilir. Başvuru sonucunda emeklilik aylığı bağlanır ve kişi malulen emekli statüsüne geçer.
Malulen Emekli Maaşı Nasıl Hesaplanır?
Malulen emekli aylığı, prime esas kazanç tutarı, prime esas gün sayısı ve aylık bağlama oranı esas alınarak hesaplanır. Hesaplamada şu unsurlar etkili olur:
1- Prime Esas Kazanç Ortalaması
Son 5 yıl içindeki prime esas kazanç tutarlarının ortalaması alınır.
2- Aylık Bağlama Oranı
Çalışma gücündeki kayıp oranı %60–69 arası ise %50 oran; %70–79 arası ise %55; %80–99 arası ise %60; %100 kayıp durumunda %65 uygulanır.
3- Prime Esas Gün Sayısı
Toplam prim gün sayısı aylık bağlamada çarpan olarak kullanılır. Gün sayısı arttıkça aylık tutarı yükselir.
Hesaplama formülü basitleştirilmiş haliyle şu şekildedir:
Aylık = (Prime Esas Kazanç Ortalaması × Aylık Bağlama Oranı × Prime Esas Gün Sayısı) / 3600
Bu sayede emeklilik geliri, kişinin geçmişteki çalışma performansı ve sağlık durumuna göre adil şekilde belirlenir. Ayrıca, 2025 yılı için belirlenen en düşük ve en yüksek aylık sınırlarına da dikkat etmek gerekir.
Malulen Emekli Maaşı Alan Tekrar Çalışabilir mi?
Malulen emeklilik alan kişinin tekrar çalışması, hem sosyal güvence hem de ek kazanç sağlar. Ancak mevzuatta bazı kısıtlamalar yer alır:
Tam Süreli Çalışma:
4A kapsamında tam süreli çalışmaya başlayan malulen emekliler, aldıkları aylığı almaya devam ederler.
Sigortalı Çalışma:
İşe giriş bildirgesi verildiğinde, emekli aylığı kesilmez; ancak yeniden prim ödemesi başlar.
Bağ-Kur Kapsamı:
4B sigortalıları da malulen emekli aylığını kaybetmeden Bağ-Kur kapsamında çalışabilir.
Yeniden Emeklilik Şartı:
Malulen emeklilik devam eder; emeklilik hakkı hiç bozulmaz.
Bu yaklaşım, malulen emeklinin haklarını korurken, ikinci bir maddi kaynağa yönelmesini teşvik eder. Yani kişi çalışmaya başladığında maaş kesintisi endişesi yaşamadan hem emeklilik hem de iş kazası ve meslek hastalığı sigortasından yararlanmaya devam eder.
Çalışmaya Başladıktan Sonra Maaş Kesintisi Olur mu?
Malulen emekli olarak işe dönmek, pek çok kişinin “maaş kesilir mi?” sorusunu akla getirir. Mevzuata göre:
Aylık Kesintisi:
Tam sigortalı tekrar çalışsa da malulen emekli aylığı kesilmez.
Gelir Testi Uygulaması:
Aylıklar, gelir testi kapsamına girmez; yani ek kazanç, malulen emekli aylığının doğrudan kesilmesine yol açmaz.
Vergi ve Kesintiler:
Çalışmadan elde edilen ücret üzerinden vergi ve sigorta primi kesilir; emekli aylığı üzerindeki kesintiye dokunulmaz.
Aylık Güncellemesi:
Enflasyon ve zam dönemlerinde maaş güncellemesi malulen emekliler için de geçerlidir.
Dolayısıyla malulen emekli olan kişi yeni bir işte çalıştığında, hem emeklilik geliri hem de iş kazası-meslek hastalığı sigortasından faydalanmaya devam eder. Maaş kesintisi gibi bir durumla karşılaşılmaz.
